حرکت نظام تبلیغ به سمت تخصصی شدن
تاریخ انتشار: ۱۹ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۷۴۰۳۷
ایسنا/خراسان رضوی عضو هیات علمی گروه قرآن و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: نظام تبلیغ به سوی نوعی تبلیغ تخصصی به تناسب مخاطبان و محیط‌های اجتماعی حرکت کرده است.
سید محسن میرسندسی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص تبلیغ دینی در ایران اظهار کرد: اصولاً قبل از انقلاب اسلامی چیزی به نام نظام تبلیغ دینی وجود نداشت و تمام برنامه‌های تبلیغ متکی به تشخیص و سلیقه فرد مبلغ بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر ده‌ها مؤسسه مانند دفتر تبلیغات اسلامی، فعالیت‌های تبلیغی انجام می‌دهند، افزود: به عنوان مثال اکنون نهادی حوزوی دانشگاهی به نام جامعه‌المصطفی العالمیه وجود دارد که در سال ۲ تا ۳ هزار نفر از همه کشورها پذیرش دارد و از طریق پرورش طلاب، پیام انقلاب اسلامی را به اقصی نقاط جهان صادر می‌کند.
عضو هیات علمی گروه قرآن و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، با بیان اینکه پس به لحاظ کمی و کیفی پیشرفت بسیاری داشته‌ایم، تصریح کرد: البته انتقادهای جدی در عملکرد مؤسسات تبلیغی وجود دارد، اما اگر بخواهیم در خصوص عملکرد این دفاتر و مؤسسات تبلیغی بررسی داشته باشیم که آیا کارایی لازم را داشته‌اند یا نه باید ببینیم که اگر این مؤسسات تبلیغی وجود نداشتند، آیا باز هم همین نتایج فعلی به وجود می‌آمد؟ یعنی با توجه به بحران‌هایی که طی چند دهه اخیر گذرانده‌ایم، اگر این مؤسسات نبودند آیا واقعا وضعیت دینی جامعه همین بود که اکنون شاهد آن هستیم؟ ما باید وضعیت بدیل آن را نیز در نظر بگیریم و منظور من این است که نباید این پیشرفت‌ها را نادیده بگیریم، حتی اگر می‌خواهیم انتقاد کنیم.
میرسندسی با بیان اینکه نظام تبلیغ به سوی نوعی تبلیغ تخصصی به تناسب مخاطبان و محیط‌های اجتماعی حرکت کرده، گفت: تا چند سال پیش ما چیزی به نام تبلیغ تخصصی نداشتیم، اما اکنون حدود ۱۰ سال است که تبلیغات دینی در حال تخصصی شدن است و متناسب با شرایط محیطی و مخاطبان انجام می‌شود. مثلاً گرایش تبلیغ کودک و نوجوان یا مبلغینی که به بیمارستان‌ها یا زندان‌ها فرستاده می‌شوند. آنها محتوایی را در زندان یا بیمارستان مطرح می‌کنند که متناسب با شرایط روحی زندانیان و بیماران است و با آنچه که بخواهد برای انسان آزاد تبلیغ کند تفاوت دارد.
وی با اشاره به اینکه گستره تبلیغ بعد از انقلاب بسیار فراتر رفته است،خاطرنشان کرد: تا قبل از انقلاب اسلامی و دهه اول، بخش اصلی جامعه ساکن روستاها بودند و در همین زمان است که با موجی از مهاجرت به شهرها و گسترش شهرنشینی مواجهیم. در واقع در گذشته عمده فعالیت‌های تبلیغی معطوف به فضاهای روستایی با ویژگی‌های خاص خود بود.
عضو هیات علمی گروه قرآن و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: شهید مطهری در کتاب «۱۰ گفتار» اشاره‌ای دارد به اینکه تبلیغ ما عوام زده است، به دلیل اینکه بیشتر فضای تبلیغی فضای مخاطب روستایی بود؛ روستایی که شاید بیشتر جمعیت آن سوادی هم نداشتند و مبلغی که به روستا می‌رفت باید در سطح آنها صحبت و خود را با آنها منطبق می‌کرد.
کمرنگ شدن نقش خانواده در جامعه‌پذیری و تربیت دینی
میرسندسی عنوان کرد: با تحول شهرنشینی نظام نوپای تبلیغی نمی‌توانست خود را با این تغییرات به‌هنگام سازد و باتوجه به اینکه ساخت و تغییرات جامعه طی دهه‌های اخیر پیچیده شده است، می‌توان یکی از علل ناکافی بودن فعالیت‌های تبلیغی را عقب ماندن مؤسسات تبلیغی از سیر تحولات کیفی و تغییرات اجتماعی در جامعه ایران دانست.
وی اضافه کرد: تا قبل از انقلاب اسلامی، نظام سیاسی داعیه دینداری و گسترش دین نداشت، بنابراین خانواده‌های متدین هم در این موضوع مرزشان مشخص بود و هم نگرانی‌هایی که خود آنها داشتند در باب دینداری فرزندان بود و نسبت به آنها حساس‌تر بودند، اما بعد از انقلاب اسلامی خلأیی به وجود آمد و خانواده‌ها فکر می‌کردند که چون نظام اسلامی شده پس دیگر وظیفه‌ای در قبال تدین فرزندان ندارند و به‌تدریج با اعتماد بیش از حد به نهادهای دینی و حکومتی مسئولیت خود را در این زمینه فراموش کردند، به عنوان مثال اگر وضعیت حجاب تنزل پیدا کرده یکی از علل آن این است که نقش خانواده تضعیف شده است و این را می‌توان در مورد همه مناسک دینی تسری داد.
عضو هیات علمی گروه قرآن و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه تفوق نهادی دین باعث کمرنگ شدن نقش خانواده در جامعه‌پذیری و تربیت دینی شده است، تصریح کرد: تربیت دینی باید عمدتاً در خانواده انجام شود و تبلیغ نیز باید همین موضوع را مورد تأکید قرار دهد. هرچند پدر و مادرهای متدین اکثراً تمایل دارند فرزندشان هم مثل خودشان باشد، اما در مقابل جوان و نوجوانی قرار دارند که بسیار پرشور و در فضای متفاوت و پرآشوبی از اطلاعات بوده و عملاً دست این پدر و مادر خالی است و نمی‌تواند فرزندش را اقناع کند.
تبلیغ دین نباید حکومتی شود
میرسندسی اضافه کرد: تاکنون نظام تبلیغ کار خود را انجام می‌داده و تصور درستی از آینده و روند تحولات در جامعه نداشته است. هرچند بخشی از این اتفاق طبیعی است، اما بخشی را می‌شد پیشگیری کرد. علی‌رغم تحولاتی که در نظام تبلیغ روی داده، اما کافی نبوده است. نه به این معنی که دولت کمک نکرده باشد، چه بسا خود این امر نیز آسیب‌زا بوده که حکومت نباید به صورت مستقیم با تأسیس نهادهای تبلیغی در کار تبلیغ وارد می‌شده است.
وی اظهار کرد: من معتقدم تبلیغ باید با اتکا به مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد و به صورت خودجوش باشد و اکنون ضربه را از جایی می‌خوریم که فکرش را نمی‌کردیم؛ اینکه تبلیغ نباید حکومتی شود، زیرا حکومت عرصه آزمون و خطاست و اگر امروز وضعیت اقتصادی به‌عنوان بخشی از عملکرد نظام سیاسی خوب نیست به نوعی با تبلیغ دین گره می‌خورد و عملاً ناکارآمدی‌های یکی در دیگری تأثیر می‌گذارد، حال از یک جوان ۲۰ ساله چه انتظار می‌رود و باید چقدر سطح تحلیل داشته باشد تا بتواند بین این دو تمیز قائل شود.
عضو هیات علمی گروه قرآن و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی خاطرنشان کرد: انسان متفکر نیز گاهی اوقات دچار اشتباه می‌شود. افراد احساس می‌کنند این دینی که تبلیغ می‌شود نیز مانند همین وضعیت سیاسی و اقتصادی دارای فراز و فرود و بحران کارآمدی است، به همین جهت معتقدم که چه‌بسا اگر نظام تبلیغ مستقل می‌ماند و عرصه تبلیغ مردمی‌تر بود نتیجه بهتری عاید می‌شد.
تراکم سازمان‌های تبلیغی و فضای ارسال پیام‌های دینی تأثیر معکوس داشته است؟
میرسندسی بیان کرد: برخی عقیده دارند که اصلاً نیازی به این نظام تبلیغ با این گستردگی و با این شدت نیست و شاید تراکم سازمان‌های تبلیغی و فضای ارسال پیام‌های دینی تأثیر معکوس نیز داشته باشد که من هم با بخشی از آن موافقم. در مقابل اینکه ما بخواهیم دینداری را از طریق تشکیلاتی بسیار نظام‌یافته و کنترل شده پیش ببریم ایده دیگری است که مسئولیت آن را بر یکایک دینداران قرار دهد و بتواند با اشاعه هنجاری دین به گسترش آن کمک کند، یعنی من باید با گفتار و رفتار خودم دین را گسترش دهم و در حد خودم یک مبلغ باشم.
وی ادامه داد: نظام تبلیغی ابزار و شاخصی برای اندازه‌گیری ایمان و عمق باورهای دینی افراد به‌عنوان رکن اصلی دینداری ندارد و برای ارزیابی ایمان خیلی مناسک‌گرایی شده است. اینکه مثلاً چند درصد افراد مسلمان نماز نمی‌خوانند رکن دینداری ایمان و عمل صالح است؟ ایمانی که در عمل نشان داده شود و آیا واقعاً ابزاری برای سنجش ایمان داریم؟ و چه شاخص‌هایی برای این سنجش وجود دارد؟ در واقع ایمان کیفیتی است که می‌خواهیم با کمیت آن را اندازه بگیریم، اینکه مثلاً ایمان مردم نسبت به قبل چه تغییری کرده است؟
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری تبلیغ دین مبلغ دینی اسلام دین داری استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی ورزشی استانی شهرستانها انقلاب اسلامی مؤسسات تبلیغی نظام تبلیغ تبلیغ دین عضو هیات
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۷۴۰۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سند راهبردی جامعه قرآنی عصر رونمایی شد
به گزارش خبرنگار مهر، در اختتامیه یازدهمین همایش سراسری مسئولان جوامع فرهنگی قرآنی عصر که امروز در سالن غدیر مجتمع یاوران مهدی شهر مقدس قم برگزار شد از سند راهبردی جامعه قرآنی عصر به‌عنوان مهمترین سند بالادستی جامعه قرآنی عصر که باید فعالی‌ها منطبق با آن باشد رونمایی شد.
در مقدمه این سند آمده است که این سند بر اساس تعالیم قرآن و عترت و در راستای تحقق منویات امامین انقلاب اسلامی در مسیر اجرای اسناد بالادستی قرآنی همچون منشور توسعه فرهنگ قرآنی کشور طراحی و تدوین شده است در بخش آرمان این سند چنین بیان شده است که ایمان، انس و التزام عملی آحاد مردم به قرآن کریم در راستای تحقق جامعه اسلامی و تمدن نوین اسلامی آرمان جامعه قرآنی عصر است.
جامعه قرآن عصر در این سند راهبردی مأموریت گفتمان‌سازی و بسترسازی برای نقش‌آفرینی مجموعه‌ها، گروه‌ها و عناصر قرآنی در راستای تسریع حرکت عمومی و تشکیل جبهه مردمی در عرصه قرآنی با محوریت جریان‌های حلقه‌های میانی را برای خود تعریف کرده است تا به چشم‌انداز تشکیل جبهه قرآنی متشکل از حداقل یک میلیون هسته قرآنی برای ده میلیون مخاطب در افق ۱۴۱۴ ایران اسلامی برسد.
راهبردهای سند جامعه قرآنی عصر شامل ترویج گفتمان حرکت عمومی با محوریت قرآن کریم، نگهداشت و تقویت شبکه فعالان، مجموعه‌ها و زیرساخت‌های پشتیبان زیست‌بوم قرآنی کشور برای پشتیبانی از حرکت عمومی و بسترسازی برای تشکیل گسترش و تقویت جریان‌های حلقه‌های میانی و گروه‌های مردمی با محوریت جوانان مؤمن، متعهد و انقلابی در عرصه قرآنی است.
سیاست‌هایی که در این سند تعریف شده است شامل ستادی عمل‌کردن و سازمانی نشدن، استمرار، اثرسنجی، خودسازی، آفت شناسی مستمر، پرداختن به اولویت‌ها و پیوست کار فرهنگی اجتماعی می‌شود که الزاماتی از جمله شناخت صحنه، جهت‌گیری تمدنی، امید آفرینی، راهکارهای عملی و تعامل و هم‌افزایی را به همراه دارد.
کد خبر 6089231
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟